سفارش تبلیغ
صبا ویژن

نگاهی به پرورش شترمرغ؛ صنعتی که رو به رونق میرود



چشم‌های شترمرغ از مغزش بزرگ‌تر است! این توصیفی است از پرنده‌ای که آن را دام فردا نام نهاده‌اند. پرورش شتر مرغ چند سالی است که در کشور رواج یافته است. بیش از 20 میلیون سال پیش، اسلاف شترمرغ‌های امروزی در کمربند وسیعی که از اسپانیا در غرب آغاز و در طول کرانه‌های شمالی دریای مدیترانه استقرار یافته و به چین در شرق ختم می‌شد، ساکن بوده‌اند. تنها یک میلیون سال از زمانیکه شترمرغ‌ها به آفریقا مهاجرت کرده و در شمال شرقی و جنوب این قاره اقامت گزیدند می‌گذرد. توجه انسان به شترمرغ و محصولات آن تقریباً به 7500 سال پیش برمی‌گردد. اولین اثری که حاکی از وجود شترمرغ در صحراها بوده سنگ منقوشی است که شکار شترمرغی را توسط یک پلنگ یا یوزپلنگ به تصویر کشیده است (در حدود 500 سال قبل از میلاد). مصریان باستان از پر و بال متقارن شترمرغ به عنوان سمبل عدالت و از تخم‌هایش برای مصارف دارویی استفاده می‌کردند. فرعون از بادبزن ساخته شده از پرهای شترمرغ در سفرهایش به سرزمین‌های دور استفاده می‌کرد. بیشه‌نشین‌ها از تخم‌های خالی شترمرغ برای حمل و نگهداری آب استفاده می‌کردند که این عمل در نامیبیا به‌صورت تصویری بر روی تمبرهای پستی ترسیم و منتشر شده است. برخی از قبایل عرب شترمرغ‌ها را به‌عنوان غذایی و نیز برای مصارف پوشاک شکار می‌کردند. قدمت پوست‌های تخم شترمرغ مزین به فلزات گرانب‌ها که بعنوان جام‌های پایه‌دار تشریفاتی استفاده می‌شد به دوران عصر تاریکی و حتی قبل از قرون وسطی برمی‌گردد. علاقه جدی به پرورش شترمرغ از حدود سال 1860 به بعد متداول گشت. منطقه لیتل‌کارو در اطراف شهر ادشورن آفریقای جنوبی به مرکز صنعتی پرورش صنعتی پرورش شترمرغ تبدیل شد و از سال 1870 به بعد در پی تقاضاهای مکرر اروپاییان در زمینه‌های شترمرغ، توسعه زیادی پیدا کرد. امروزه بیش از 80 درصد شترمرغ‌ها در باغ‌وحش‌ها و مزارع نگهداری می‌شوند، در صورتیکه برای اهلی کردن شترمرغ‌ها اقدامی انجام نمی‌گرفت شاید نسل آنها تاکنون منقرض شده بود. در حال حاضر مزارع پرورش شترمرغ در کشورهای گوناگون پراکنده شده‌اند و در حال گسترش روزافزون هستند. پرورش شترمرغ صنعت جدیدی که رو به توسعه است. شترمرغ جزو پرندگان است، اما پرواز نمی‌کند. پرورش شترمرغ صنعت جدیدی است که در سال‌های اخیر در جهان رو به توسعه است. عمر آن حدود 60 ـ 50 سال و محل زندگی آن آفریقاست، لذا آب و هوای گرم و خشک را به خوبی تحمل می‌کند ولی در سایر اقلیم‌ها از سرد تا گرم نیز می‌تواند زندگی کند. شترمرغ یکی از بزرگترین پرندگان جهان است که به لحاظ سودآوری بالا در مقابل هزینه پایین تولید در برخی کشور‌ها از جمله کشور‌های آفریقای جنوبی و چین و تولیدکنندگان بسیاری را به خود جلب کرده است. در حال حاضر به دلایل صنعتی پرورش این پرنده ارزشمند مورد توجه بسیاری از پرورش دهندگان در سایر نقاط جهان قرار گرفته است. در کشور ما نیز از حدود هشت سال پیش تاکنون تکثیر و پرورش این پرنده مورد استقبال متقاضیان بسیاری قرار گرفته که با گذشت زمان و به دلیل سودآوری این تولید، تعداد آن‌ها نیز در حال افزایش است. 450 مزرعه کوچک و بزرگ پرورش شترمرغ در کشور وجود دارد. اکنون حدود 450 مزرعه کوچک و بزرگ پرورش شترمرغ در کشور وجود دارد که از این تعداد 25 مزرعه صنعتی و بقیه غیرصنعتی هستند و در کشورمان همچنین یک تعاونی سراسری پرورش شترمرغ وجود دارد که کار اتحادیه را انجام می‌دهد. به گزارش خبرنگار دامپروری خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، شترمرغ یکی از پرندگانی است که به دلیل قابل استفاده بودن بسیاری از اعضای آن از جمله پوست، گوشت، پر، تخم در چند سال اخیر جایگاه ویژه‌ای را در بین تولیدات دام و طیور کشور‌ها و از جمله کشور ما پیدا کرده است. بر خلاف اینکه شترمرغ به صورت وحشی در مناطق بسیار گرمتری از کانادا و اروپا زندگی می‌کند، ولیدر حال حاضر پرورش این پرنده در چنین مناطقی نیز امکان‌پذیر شده است. شترمرغ بالغ به راحتی درجه حرارت منهای 15 تا بعلاوه 56 درجه سانتیگراد را تحمل می‌کند. با توجه به مطالب گفته شده می‌توان ادعا کرد که قدرت سازگاری بالای این پرنده با محیط ، پرورش شتر مرغ را برای متقاضیان آسان‌تر می‌کند. تنوع آب و هوایی کشورمان به گونه‌ای است که به آسانی می‌توان مکان‌هایی حتی با شرایط ایده‌آل برای پرورش شترمرغ جست‌وجو کرد. بر اساس این گزارش در کشورمان این پرنده برای اولین بار در 18 ماهگی به تخم می‌آید و این توانایی را تا 35 الی 40 سالگی حفظ می‌کند و با گذاشتن 40 تا 80 و گاها تا 100 تخم در فصول تخم‌گذاری جزو یکی از پر زاد و ولدترین احشام صنعتی قرار گرفته است. در مقایسه گوشت شترمرغ با گوشت گاو چنین گفته‌اند که گوشت شترمرغ چهار برابر گوشت گاو است به این ترتیب که دوره بارداری و زایش گاو حدود 9 ماه است در صورتی که دوره متولد شدن جوجه شترمرغ 42 روز به طول می‌انجامد و یک گاو در طول یک سال یک راس گوساله تولید می‌کند در حالی که شترمرغ 40 عدد جوجه تولید دارد. چرم شترمرغ هم ردیف پوست کروکودیل و مار به شمار می‌آید  یکی از مهمترین دلایل توسعه پرورش شترمرغ در کشور‌ها استفاده از گوشت آن است، گوشت این پرنده دارای خواص درمانی بسیاریست و می‌تواند در درمان بسیاری از بیماران قلبی و بیمارانی که دارای چربی خون هستند نقش حائز اهمیتی داشته باشد. گوشت این پرنده همچنین دارای آهن بسیار بالایی است و برای افرادی که کمبود آهن دارند و زنان باردار بسیار توصیه می‌شود. در کنار گوشت شترمرغ، پوست و پر این پرنده نیز دارای مصارف عمده‌ای هستند به طوری که چرم این پرنده به دلیل انعطاف پذیری و مقاوم بودن هم ردیف پوست کروکودیل و مار به شمار می‌آید واز پر و تخم شترمرغ نیز برای کارهای زینتی بسیاری استفاده می شود. براساس مطالعات صورت گرفته نسبت تبدیل غذا به گوشت و تعداد تولید مثل سالانه شترمرغ از گاو، گوسفند و حتی خوک نیز بیشتر است، با توجه به اینکه پرورش خوک در کشور‌های اروپایی بسیار موفقیت‌آمیز بوده، لذا بدیهی است که پرورش شترمرغ در کشور‌های اسلامی‌ با موفقیت بیشتری روبه‌رو شود.

منبع: علوم و صنایع